Als ons iets overkomt, biedt het internet dan uitkomst? (januari 2014)

Zoeken mensen hulp op het internet als ze te maken krijgen met negatieve levensgebeurtenissen zoals echtscheiding, baanverlies, of problemen met hun gezondheid? Zo ja, wat doen ze daar dan precies? En helpt het?

Dit soort vragen was de aanleiding om in januari een vragenlijst af te nemen onder de leden van het LISS panel naar “online coping”, oftewel het gebruik van het internet als hulpbron.

Online soelaas

We vroegen mensen of zij de afgelopen drie jaar negatieve levensgebeurtenissen hadden meegemaakt. Bij de mensen voor wie dat gold, hebben we gevraagd hoe ze internet gebruikten om met die problemen om te gaan.

De meest voorkomende manier om het internet in te zetten, was het zoeken van afleiding: 42% van de respondenten zei wel eens te internetten om daarmee hun problemen even te vergeten. Verder zei 32% het internet te gebruiken om concrete oplossingen te zoeken. Zo’n 15% gaf aan via internet hulp van anderen te hebben gekregen. Deze hulpbronnen werden op verschillende manieren gevonden: door te googlen, in online support groepen, op sociale netwerksites, en in het geval van afleiding zoeken ook door online gamen.

Online en offline

De onderzoekers zijn ook nagegaan of mensen alleen internet gebruiken als hulpbron of dat ze dat juist combineren met ‘offline’ hulp. Dat laatste komt duidelijk het vaakst voor.
Toch is voor sommige mensen het relatieve belang van internet als hulpbron groter dan voor anderen. Met name voor mensen met beperkte (offline) sociale interacties en relaties, zoals mensen met weinig sociaal vertrouwen, mensen met een negatief zelfbeeld, eenzame mensen en mensen met fysieke beperkingen.

Helpt het?

In de laatste fase van het onderzoek gaan we na wat de effecten zijn van internet als hulpbron: helpt het, doet het niets, of werkt het zelfs averechts? Hoewel de onderzoekers nog volop bezig zijn met deze analyses, zijn de voorlopige resultaten niet heel positief. Zo blijken mensen die veel online hulpbronnen mobiliseren minder tevreden te zijn met hun leven en een slechtere mentale gezondheid te hebben. Een belangrijke volgende stap in het onderzoek is nagaan of dit vooral een oorzaak of juist een gevolg van het internetgebruik is.

geschreven door Erik van Ingen