Emoties informeren en motiveren ons. Een paar voorbeelden. Als consumenten boos zijn op bankiers, dan proberen ze hun geld ergens anders onder te brengen. Consumenten die spijt hebben van een aankoop zullen de volgende keer iets anders aanschaffen. Consumenten die droevig zijn over hun situatie proberen deze te verbeteren. Om economisch gedrag goed te begrijpen, is het dus belangrijk om meer over emoties te weten.
Wat zijn de resultaten?
Vanaf juni 2009 is binnen het LISS panel een onderzoeksproject gestart om de emoties van consumenten te meten. Op basis van de emoties die mensen ervaren, kunnen we de zogenoemde Ecomotion-index samenstellen. Deze index laat zien dat Nederlanders meer positieve dan negatieve gevoelens ervaren als ze denken aan hun financiële toekomst.
In het begin van het onderzoek is de index ieder kwartaal gestegen. Tot begin 2011 kregen Nederlanders een steeds positiever gevoel over hun financiële toekomst. Daarna was de impact van de crisis duidelijk merkbaar. Van 2011 tot 2013 zagen Nederlanders hun financiële toekomst minder positief in en waren zij pessimistischer. Vanaf 2014 wanneer Nederland weer op klimt uit de crisis is er ook weer een stijgende lijn in de Ecomotion-index te zien. Nederlanders kregen vanaf 2014 weer een steeds positiever gevoel over hun financiële toekomst. De index laat zien dat Nederlanders in tijden van crisis pessimistischer zijn. Hoe optimistisch of pessimistisch consumenten zijn heeft invloed op hoeveel zij willen besteden.
Er bestaan wel aanzienlijke verschillen tussen Nederlanders. Dit hangt deels samen met leeftijd en opleidingsniveau. Jongeren tussen 15 en 24 en tussen 25 en 34 jaar ervaren de meest positieve en minst negatieve gevoelens over hun toekomst. Opvallend is dat de leeftijdsgroep tussen 45 en 54 jaar het laagst scoort. Zij hebben relatief de meest negatieve gevoelens van alle leeftijdsgroepen. Hoger opgeleiden ervaren de meeste positieve en minst negatieve gevoelens over hun toekomst.